คอลลาเจน Type I คืออะไร? คอลลาเจน (collagen) ประเภทที่ 1 จัดเป็นโปรตีนที่มีมากที่สุดในร่างกายมนุษย์ และเป็นส่วนประกอบสำคัญที่ทำหน้าที่ช่วยพยุงโครงสร้างของเนื้อเยื่อต่าง ๆ จัดอยู่ในกลุ่มของโปรตีนเส้นใย ที่มีโครงสร้างเกลียว 3 ชั้น ประกอบด้วยสายโพลีเปปไทด์ 3 สายที่เรียกว่าสายอัลฟา คอลลาเจน Type I ส่วนใหญ่พบในเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เช่น เส้นเอ็น กระดูก และผิวหนัง ให้ความแข็งแรงและความยืดหยุ่นแก่เนื้อเยื่อเหล่านี้
โครงสร้างและหน้าที่ของคอลลาเจนชนิดที่ 1 ช่วยทำให้การทำงานของอวัยวะและเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย ดำเนินไปอย่างสมบูรณ์ ถ้าร่างกายของมนุษย์มีความบกพร่อง หรือร่างกายขาดคอลลาเจนชนิดที่ 1 สามารถนำไปสู่ความผิดปกติทางพันธุกรรมหลายอย่าง รวมถึงโรคกระดูกพรุนที่ไม่สมบูรณ์ ซึ่งเป็นภาวะที่มีลักษณะเฉพาะของกระดูกเปราะ และกลุ่มอาการ Ehlers-Danlos ซึ่งเป็นกลุ่มของความผิดปกติของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่ส่งผลต่อผิวหนัง ข้อต่อ และหลอดเลือด
สำหรับบทความนี้เราได้รวบรวมข้อมูลมากให้ศึกษากับแบบเจาะลึกได้แก่คอลลาเจน Type I ช่วยในเรื่องอะไร, คอลลาเจนประเภทที่ 1 มีบทบาทสำคัญในกระบวนการทางสรีรวิทยามาก,เหตุใดคอลลาเจนในร่างกายถึงลดลง?,อยากเพิ่มคอลลาเจนชนิดที่ 1 ให้แก่ร่างกาย จะต้องเลือกทานอาหารประเภทไหน? และเสริมการทานคอลลาเจน ด้วยการทานอาหารที่ถูกต้อง
คอลลาเจน Type I ช่วยในเรื่องอะไร
การมีคอลลาเจนประเภทที่ 1 (Type I) ในร่างกายจำนวนมาก จะช่วยลดริ้วรอยและปรับปรุงความยืดหยุ่นของผิว และทำให้เกิดความชุ่มชื้น ซึ่งไม่เพียงแต่ช่วยสร้างกล้ามเนื้อ ดวงตา กระดูก และกระดูกสันหลังของคุณเท่านั้น แต่ยังดีต่อเล็บของคุณอีกด้วย ทำให้เล็บของคุณมีความแข็งแรง และทำให้ผมแข็งแรงและหนาขึ้นอีกด้วย คอลลาเจนประเภทที่ 1 มีมากที่สุดใน Marine Collagen หรือคอลลาเจนที่ได้มาจากปลาทะเลน้ำลึก นี่จึงเป็นความสำคัญของการเลือก Type คอลลาเจน เพื่อรับประทาน
คอลลาเจนประเภทที่ 1 มีบทบาทสำคัญในกระบวนการทางสรีรวิทยามาก
คอลลาเจนประเภทนี้ให้ประโยชน์มากมายแก่ร่างกาย โดยหน้าที่ และบทบาทที่สำคัญของคอลลาเจนประเภทที่ 1 ได้แก่
- ทำให้โครงสร้างมีความแข็งแรง: คอลลาเจนประเภทที่ 1 ทำหน้าที่สร้างโครงร่างที่แข็งแรง และทำให้มีความยืดหยุ่นในเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน รวมถึงเส้นเอ็น และผิวหนัง
- ความแข็งแรงของกระดูก: คอลลาเจนประเภทที่ 1 เป็นองค์ประกอบหลักของเซลล์ในกระดูก ที่ทำหน้าที่สะสมแร่ธาตุต่าง ๆ เช่น แคลเซียมและฟอสเฟต ซึ่งมีส่วนช่วยในการสร้างแร่ธาตุ และทำให้เกิดความแข็งแรงของกระดูก มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาการเจริญเติบโตของกระดูก และช่วยการบำรุงรักษากระดูก
- สุขภาพผิว: คอลลาเจนชนิดที่ 1 พบมากในผิวหนังชั้นหนังแท้ ซึ่งเป็นชั้นลึกของผิวหนัง ช่วยรักษาโครงสร้าง ทำให้ผิวมีความยืดหยุ่น และทำให้เกิดความกระชับของผิว ช่วยลดเลือนริ้วรอยและเส้นริ้ว นอกจากนี้ยังช่วยในการสมานแผลและฟื้นฟูผิว
- ความแข็งแรงของเส้นเอ็น: คอลลาเจนประเภทที่ 1 ทำหน้าที่ให้ความแข็งแรง และมอบความยืดหยุ่นที่จำเป็นแก่เนื้อเยื่อเกี่ยวพันเส้นเอ็น
- ความสมบูรณ์ของอวัยวะและเนื้อเยื่อ: คอลลาเจน Type I มีอยู่ในอวัยวะและเนื้อเยื่อต่าง ๆ รวมถึงกระจกตา หลอดเลือด และอวัยวะภายใน ช่วยรักษาความสมบูรณ์ของโครงสร้าง และสนับสนุนการทำงานของเนื้อเยื่อเหล่านี้ ส่งผลทำให้สุขภาพโดยรวมมีความแข็งแรง และมีการทำงานที่เหมาะสม
- การใช้งานด้านชีวการแพทย์: เนื่องจากความเข้ากันได้ทางชีวภาพ และความสามารถในการส่งเสริมการยึดเกาะและการเพิ่มจำนวนของเซลล์ คอลลาเจนชนิดที่ 1 จึงถูกนำมาใช้ในการใช้งานด้านชีวการแพทย์ต่าง ๆ โดยนำมาใช้ในงานวิศวกรรมเนื้อเยื่อ เพื่อสร้างโครงสร้างสำหรับการสร้างและซ่อมแซมเนื้อเยื่อ นอกจากนี้ยังใช้ในผลิตภัณฑ์รักษาบาดแผล เช่น การปิดแผลและการปลูกถ่ายอวัยวะ เพื่อส่งเสริมการรักษาและการสร้างเนื้อเยื่อใหม่อีกด้วย
โดยรวมแล้ว คอลลาเจนชนิดที่ 1 มีความจำเป็นต่อความสมบูรณ์ของโครงสร้าง ทำให้เกิดความแข็งแรง และเสริมการทำงานของเนื้อเยื่อและอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย ซึ่งส่งผลต่อสุขภาพโดยรวมและความเป็นอยู่ที่ดี
เหตุใดคอลลาเจนในร่างกายถึงลดลง?
คอลลาเจนเป็นโปรตีนที่มีหน้าที่สำคัญในการรักษาโครงสร้าง เสริมความแข็งแรง และทำให้เกิดความยืดหยุ่นของเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย รวมทั้งผิวหนัง กระดูก และเส้นเอ็น อย่างไรก็ตาม การผลิตคอลลาเจนจะลดลงตามธรรมชาติ เมื่อคนเรามีอายุมากขึ้น โดยมีหลายปัจจัยที่นำไปสู่การลดลงของคอลลาเจน
- อายุ: เมื่อเราอายุมากขึ้น ความสามารถในการผลิตคอลลาเจนของร่างกายจะลดลง ไฟโบรบลาสต์ซึ่งเป็นเซลล์ที่มีหน้าที่ในการสังเคราะห์คอลลาเจนจะทำงานน้อยลง ส่งผลให้การผลิตคอลลาเจนลดลง
- พันธุกรรม: ปัจจัยทางพันธุกรรมสามารถมีอิทธิพลต่ออัตราการผลิตคอลลาเจนที่ลดลง บางคนอาจมีความบกพร่องทางพันธุกรรมที่ทำให้คอลลาเจนเสื่อมเร็วขึ้น
- ปัจจัยด้านไลฟ์สไตล์: การเลือกรูปแบบการใช้ชีวิตบางอย่าง สามารถเร่งการสลายตัวของคอลลาเจนได้ ปัจจัยต่าง ๆ เช่น การสูบบุหรี่ การได้รับแสงแดดมากเกินไป การทานอาหารที่ไม่ดี และการบริโภคน้ำตาลสูง สามารถทำลายการสังเคราะห์คอลลาเจนและเร่งการย่อยสลายได้
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: ความผันผวนของฮอร์โมน โดยเฉพาะในช่วงวัยหมดประจำเดือนของผู้หญิง อาจทำให้การผลิตคอลลาเจนลดลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเอสโตรเจนมีบทบาทในการรักษาระดับคอลลาเจน
- ภาวะเรื้อรังและการใช้ยา: ภาวะทางการแพทย์บางอย่าง เช่น โรคภูมิต้านทานผิดปกติ หรือโรคเรื้อรัง อาจส่งผลต่อการผลิตและการสลายคอลลาเจน นอกจากนี้ การใช้ยาในระยะยาว เช่น คอร์ติโคสเตียรอยด์ อาจรบกวนการสังเคราะห์คอลลาเจน
และจากระดับคอลลาเจนที่ลดลงอาจส่งผลทำให้เกิด ริ้วรอย ผิวหย่อนคล้อย ข้อต่อแข็ง และเนื้อเยื่อเกี่ยวพันอ่อนแอ เป็นต้น อย่างไรก็ตาม การใช้ชีวิตอย่างมีสุขภาพดี การปกป้องผิวจากการสัมผัสแสงแดด และการทานอาหารที่ดี สามารถช่วยชะลอการลดลงของการผลิตคอลลาเจน และสนับสนุนสุขภาพของผิวหนังและเนื้อเยื่อโดยรวมได้
อยากเพิ่มคอลลาเจนชนิดที่ 1 ให้แก่ร่างกาย จะต้องเลือกทานอาหารประเภทไหน?
อ้างอิงข้อมูลจาก หน่วยเภสัชสนเทศและบริการสังคม คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ พบว่า คอลลาเจนชนิดที่ 1 (Collagen Type I) พบได้มากในเส้นเอ็น หลอดเลือด จัดเป็นคอลลาเจนสำหรับบำรุงผิว ดังนั้นถ้าคุณต้องการบำรุงผิวพรรณโดยเฉพาะ จึงแนะนำให้ทานคอลลาเจนชนิดที่ 1 ที่ได้มาจากปลา เพราะพบคอลลาเจนชนิดที่ 1 เยอะ
เสริมการทานคอลลาเจน ด้วยการทานอาหารที่ถูกต้อง
ถึงแม้ว่าคอลลาเจนจะไม่พบในพืช แต่ก็มีบางชนิดก็มีกรดอะมิโนชนิดเดียวกับที่พบในคอลลาเจน โดยร่างกายยังต้องการสารอาหาร เช่น วิตามินซี ที่พบในผลไม้และผักใบเขียว เนื่องจากการผลิตคอลลาเจนลดลงอันเป็นผลมาจากการขาดวิตามินซี และยังต้องการสังกะสีซึ่งพบได้ในถั่วและเมล็ดธัญพืชอีกด้วย
แหล่งอาหารหลักของคอลลาเจนประเภทที่ 1 ได้แก่ เนื้อแดง ปลา น้ำซุปกระดูก และเจลาติน นอกจากนี้ร่างกายของเรายังสามารถใช้คอลลาเจนชนิดอื่นที่พบในสัตว์ปีกและไข่เพื่อสร้างคอลลาเจนชนิดที่ 1 ผลิตภัณฑ์จากนม ไข่ พืชตระกูลถั่ว และถั่วเหลืองยังมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อร่างกาย ซึ่งสามารถนำไปใช้ในการสร้างคอลลาเจนได้ อาหารเสริมคอลลาเจนประเภทที่ 1 มักทำจากวัว แต่ก็อาจมาจากหมูและปลาได้เช่นกัน
สรุป เนื้อหาที่เรานำมาแนะนำกันในวันนี้ได้นำข้อมูลที่ทำให้คุณได้ทราบว่า ประโยชน์ของคอลลาเจนประเภทที่ 1 นี้มีอะไรบ้าง มีบทบาทหน้าที่สำคัญต่อสุขภาพโดยรวมของเราอย่างไร และจะทำให้คุณนั้นนำข้อมูลความรู้เหล่านี้ไปเลือกรับประทานคอลลาเจนเพิ่มเติมได้ โดยเสริมสุขภาพโดยรวมของคุณ ให้มีความแข็งแรงมากยิ่งขึ้น
และยังช่วยในการปรับปรุงรูปลักษณ์ให้มีความเต่งตึง ผิวมีความเรียบเนียนทำให้เกิดความมั่นใจ ในการใช้ชีวิตในทุก ๆ วันมากยิ่งขึ้น และนอกเหนือไปจากรับคอลลาเจนจากการทานอาหารทั่วไปแล้ว ในปัจจุบันนี้ก็ยังมีผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจนประเภทที่ 2 หรือ 3 และอีกมากมาย แต่ก่อนที่คุณจะเลือกอาหารเสริมประเภทใดมารับประทาน จะต้องทำความรู้จักและศึกษาข้อมูลให้ดีเสียก่อน
อ้างอิง :
- คอลลาเจน. http://drug.pharmacy.psu.ac.th/webboard/wball.php?idqa=252
- Type I Collagen. https://www.drugwatch.com/health/collagen/type-1/