Type คอลลาเจน มักแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ประเภท I เป็นคอลลาเจนประเภทที่มีมากที่สุดในร่างกายมนุษย์คอลลาเจน, ประเภท II คอลลาเจนชนิดนี้มีอยู่ในกระดูกอ่อนเป็นหลัก, ประเภท III มักพบควบคู่กับคอลลาเจน ประเภท I และมีอยู่ในเนื้อเยื่อ เช่น ผิวหนัง หลอดเลือดโดย “คอลลาเจน” (Collagen) จัดเป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่มีบทบาทสำคัญต่อโครงสร้าง ความแข็งแรง และความยืดหยุ่นของเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย สำหรับบทความนี้เราจะพาคุณไปศึกษาในหัวข้อคอลลาเจน มีกี่ประเภท และแต่ละประเภทแตกต่างกันอย่างไร?, คอลลาเจน มีประโยชน์มากมายต่อร่างกาย, อาหารที่อุดมด้วยคอลลาเจนมีอะไรบ้าง?, วิธีเสริมสร้างคอลลาเจนในร่างกาย และ แนะนำเคล็ดลับการรับประทานคอลลาเจนผง เพื่อให้ได้ผลลัพธ์สูงสุด
Type คอลลาเจน มีกี่ประเภท และแต่ละประเภทแตกต่างกันอย่างไร?
ในบทความนี้เราจะมา อธิบายประเภทคอลลาเจน คืออะไร มาจากไหน และช่วยอะไร? ให้คุณได้ทำความรู้จักกัน โดย Collagen คือโปรตีนที่ให้ประโยชน์มากมายต่อร่างกายของเรา คอลลาเจนมีหลายประเภทและแต่ละประเภทมีประโยชน์ต่อระบบการทำงานของร่างกาย เช่น การงอกของเส้นผม ผิวที่เต่งตึง เล็บที่แข็งแรง และกระดูกที่แข็งแรง คอลลาเจนได้รับฉายาว่าเป็น “น้ำพุแห่งความเยาว์วัย” ช่วยในการคงความอ่อนเยาว์ของผิวที่สดใส
คอลลาเจนมีหลายประเภท ส่วนใหญ่แล้วมีมากถึง 16 ประเภท แต่ประเภทของคอลลาเจนที่ได้รับการวิจัย และพบมากที่สุด ได้แก่ ประเภท I, II และ III โดยแต่ละประเภทมีคุณสมบัติดังนี้
- ประเภท I: เป็นคอลลาเจนประเภทที่มีมากที่สุดในร่างกายมนุษย์ และพบได้ในเนื้อเยื่อต่าง ๆ รวมถึงผิวหนัง เส้นเอ็น เอ็น กระดูกและฟัน ช่วยรักษาความสมบูรณ์ของโครงสร้างของเนื้อเยื่อเหล่านี้
- ประเภท II: คอลลาเจนชนิดนี้มีอยู่ในกระดูกอ่อนเป็นหลัก ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่ยืดหยุ่นทำหน้าที่รองรับข้อต่อ ช่วยสร้างกรอบโครงสร้างของกระดูกอ่อน และช่วยรักษาความยืดหยุ่น และมีคุณสมบัติในการดูดซับแรงกระแทก
- ประเภท III: คอลลาเจน Type III มักพบควบคู่ไปกับคอลลาเจน Type I และมีอยู่ในเนื้อเยื่อ เช่น ผิวหนัง หลอดเลือด และอวัยวะภายใน ช่วยในการเสริมโครงสร้างและช่วยรักษาความสมบูรณ์ของโครงสร้างของเนื้อเยื่อเหล่านี้
คอลลาเจนถูกสังเคราะห์โดยเซลล์พิเศษที่เรียกว่า ไฟโบรบลาสต์ ซึ่งมีอยู่ในเนื้อเยื่อเกี่ยวพันต่าง ๆ ทั่วร่างกาย เซลล์เหล่านี้ทำหน้าที่ผลิตโมเลกุลของคอลลาเจน โดยการประกอบกรดอะมิโนเป็นโครงสร้างเกลียว 3 ชั้น ซึ่งทำให้คอลลาเจนมีความแข็งแรงและความเสถียรที่ไม่เหมือนใคร
คอลลาเจน มีประโยชน์มากมายต่อร่างกาย
การคงอยู่ของคอลลาเจนในร่างกาย และการผลิตคอลลาเจนของร่างกายของเรา ทำให้เกิดประโยชน์อย่างมากต่อสุขภาพความสวยงาม โดยรวมมีองค์ประกอบที่คุณควรจะทำความรู้จักดังนี้
- สุขภาพผิว: คอลลาเจนมีบทบาทสำคัญในการรักษาความยืดหยุ่นของผิว ความชุ่มชื้น และความกระชับ ช่วยลดเลือนริ้วรอย ส่งเสริมการสร้างผิวใหม่ และทำหน้าที่ดูแลสุขภาพผิวโดยรวม
- สุขภาพของข้อต่อ: ถ้าเจาะลึกเข้าไปในกระดูกอ่อน จะเจอคอลลาเจนชนิดที่ 2 ที่เป็นโครงสร้างที่จำเป็น สำหรับการรักษาข้อต่อให้แข็งแรง ช่วยกันกระแทกและปกป้องข้อต่อ เพิ่มความยืดหยุ่น ความคล่องตัว และการทำงานของข้อต่อโดยรวม
- สุขภาพของกระดูก: คอลลาเจน โดยเฉพาะคอลลาเจนประเภทที่ 1 มีส่วนช่วยในปรับโครงสร้าง และเสริมความแข็งแรงของกระดูก จัดเป็นโครงสร้างที่รองรับการสะสมของแร่ธาตุ เช่น แคลเซียม ซึ่งช่วยเพิ่มความหนาแน่นของกระดูกและต้านทานการแตกหัก
- ความแข็งแรงของเส้นผมและเล็บ: คอลลาเจนทำหน้าที่ ส่งเสริมสุขภาพผมและเล็บโดยให้ความแข็งแรง ป้องกันความเปราะบาง และสนับสนุนการเจริญเติบโต
- สุขภาพทางเดินอาหาร: คอลลาเจนมีกรดอะมิโนเฉพาะ เช่น ไกลซีนและกลูตามีน ที่สนับสนุนความสมบูรณ์และการทำงานของระบบทางเดินอาหาร และยังช่วยปรับปรุงสุขภาพของเยื่อบุลำไส้ และสนับสนุนการรักษาสภาพต่าง ๆ เช่น โรคลำไส้รั่ว
- ส่งเสริมสุขภาพของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันโดยรวม: คอลลาเจนเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับสุขภาพและการบำรุงรักษาเนื้อเยื่อเกี่ยวพันต่าง ๆ ทั่วร่างกาย ช่วยพยุงโครงสร้าง ปรับปรุงการสมานแผล และช่วยรักษาความสมบูรณ์ของหลอดเลือด เส้นเอ็น
นอกเหนือไปจากการผลิตคอลลาเจนที่มาจากร่างกายของเราแล้ว เรายังสามารถรับคอลลาเจนจากแหล่งอาหาร และอาหารเสริม ได้อีกด้วย แหล่งอาหารของคอลลาเจน ได้แก่ อาหารที่ได้จากสัตว์ เช่น น้ำซุปกระดูก เจลาติน และเนื้อสัตว์ที่อุดมด้วยคอลลาเจน นอกจากนี้ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคอลลาเจนยังมีจำหน่ายในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ผง แคปซูล และของเหลว เพื่อเสริมการไหลเวียนของคอลลาเจนในร่างกาย
วิธีเสริมสร้างคอลลาเจนในร่างกาย
อ้างอิงจากบทความที่เขียนโดย ดร.ฉัตรภา หัตถโกศล (DrPH, RD) อาจารย์ประจําภาควิชาโภชนวิทยา คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า สามารถเสริมสร้างการทาน คอลลาเจนในอาหาร ประเภท ปลาทะเล เนื้อสัตว์ต่าง ๆ รวมถึง ถั่วหลากสี ผักใบเขียว เห็ดนานาชนิด และผักผลไม้ที่มีสีแดงส้ม และได้คอลลาเจนจากการทาน เอ็น ไม่ว่าจะเป็นเอ็นหมู เอ็นวัว และกระดูกอ่อน และอื่น ๆ นอกจากนี้ยังมีคอลลาเจนในรูปแบบผลิตภัณฑ์อาหารเสริมหลายชนิด นำเสนอหลายรูปแบบวิธีการทาน ไม่ว่าจะเป็นแบบ ผงละลายน้ำ ชนิดน้ำ บรรจุขวด
อาหารที่อุดมด้วยคอลลาเจนมีอะไรบ้าง?
นอกเหนือไปจาการทานอาหารเสริม แนะนำให้คุณทานอาหารที่อุดมไปด้วยคอลลาเจนตามธรรมชาติในอาหารของคุณ อาหารที่อุดมด้วยคอลลาเจน ได้แก่
- น้ำซุปเคี่ยวกระดูก
- ปลาแซลมอน
- ผักใบเขียว
- ส้ม
- ไข่ และโปรตีนอื่น ๆ เช่น อกไก่ไม่ติดมัน
- ถั่วเหลือง
- มะเขือเทศและผักสีแดงอื่น ๆ
- แครอท
- อะโวคาโด
- กระเทียม
แนะนำเคล็ดลับการรับประทานคอลลาเจนผง เพื่อให้ได้ผลลัพธ์สูงสุด
วิธีที่ดีที่สุดในการรับประทานคอลลาเจนแบบผง คือการผสมลงในน้ำหรือกาแฟ หรือถ้าคุณไม่ดื่มกาแฟสามารถผสมลงในน้ำหรือนมได้ นอกเหนือไปจากนมวัวแล้ว ก็ยังมีนมแพะ น้ำเต้าหู้ นมถั่วเหลือง ให้คุณได้เลือกอีกด้วยและยังมีวิธีการอื่น ๆ ที่เราอยากจะแนะนำเพิ่มเติมเช่น
- เพิ่มคอลลาเจนลงในช็อกโกแลตร้อน หรือลาเต้
- เพิ่มลงในสมูทตี้
- ผสมกับโยเกิร์ต
- ผสมลงในน้ำซุปเคี่ยวกระดูก
กุญแจสำคัญคือการรับประทานคอลลาเจนในแบบที่คุณชอบมากที่สุด โดยบางคนชอบใส่ในกาแฟ บางคนใส่ลงในสมูทตี้ หรือสำหรับสายธรรมชาติ ก็อาจจะเลือกทานคอลลาเจนจากอาหาร เพราะว่าอาจจะมีโรคประจำตัวหรือมีข้อกังวลบางอย่าง ก็สามารถเลือกรับประทานคอลลาเจน จากอาหารพืชผักสด ๆ จากธรรมชาติตามที่เรานำข้อมูลมาฝากกันไม่ได้ ถึงแม้ว่าในช่วงวัยเยาว์คอลลาเจนในร่างกายของเราจะมีการผลิตจำนวนมาก แต่เมื่อคนเรามีอายุมากขึ้นกระบวนการผลิตคอลลาเจนนี้ก็จะช้าลง เสื่อมถอยลง ดังนั้นคุณสามารถวางแผนในการเลือกทานคอลลาเจนได้ตั้งแต่วันนี้ เพื่อเสริมสร้างความเต่งตึง และเสริมสร้างสมรรถภาพทางร่างกายให้อยู่ในระดับที่ใช้ชีวิตได้อย่างแข็งแรง
อ้างอิง :
- รู้ชัด กับ“คอลลาเจน”. https://www.rama.mahidol.ac.th/atrama/sites/default/files/public/pdf/column/@Rama5_E09.pdf
- What Is Collagen, Types Of Collagen And Collagen Supplement Benefits. https://www.foodfaithfitness.com/what-is-collagen-types-of-collagen-and-collagen-supplement-benefits/