คอลลาเจนคืออะไร ? เจาะลึกทุกเรื่องเกี่ยวกับคอลลาเจน
คอลลาเจนคืออะไร ? หลาย ๆ คนคงอาจจะเคยได้ยินประโยชน์ของคอลลาเจนมาอย่างกว้างขวางทั้งช่วยในเรื่องความกระจ่างใสของผิว รวมถึงลดริ้วรอยและช่วยบำรุงกระดูกได้ต่าง ๆ นานา แต่หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าคอลลาเจนคืออะไรกันแน่? ซึ่งจริง ๆ แล้ว Collagen เป็นเส้นใยโปรตีนชนิดหนึ่งที่มีอยู่ในผิวหนัง เส้นผม กล้ามเนื้อ กระดูกอ่อน ข้อต่อ หลอดเลือด และเนื้อเยื่อส่วนต่าง ๆ ของร่างกายอยู่แล้ว มันมีหน้าที่คล้ายกับกาวที่คอยยึดส่วนต่าง ๆ ในร่างกายให้ติดกันทำให้ผิวหนังมีความเต่งตึง กระชับ ไม่ย่อยคล้อย
แต่หลาย ๆ คนก็คงจะมีคำถามว่าหากร่างกายเรามีคอลลาเจนอยู่แล้ว เราจะบำรุงเพิ่มเติมทำไม? คำตอบก็ร่างกายคนเราสามารถผลิตคอลลเจนเองได้แต่เมื่ออายุเพิ่มมากขึ้นความสามารถในการผลิตก็จะลดลงโดยเฉพาะผู้ที่อยู่ในวัย 25+ ขึ้นไป เมื่อร่างกายผลิตคอลลาเจนได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการ ดังนั้นการกินอาหารเสริมคอลลาเจนจึงช่วยเข้าไปเติมเต็มในส่วนที่ขาดหายไปทำให้ร่างกายได้รับคอลลาเจนที่เพียงพอต่อวัน ส่งผลให้ผิวพรรณดูกระจ่างใส เต่งตึง และช่วยลดริ้วรอยก่อนวัยอันควรได้นั่นเอง
คอลลาเจนจากธรรมชาติ หาได้จากไหน
ยุคปัจุบันทุกคนหันมาดูแลตัวเองกันมากขึ้น คอลลาเจนเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกยอดนิยมเพื่อคงความอ่อนเยาว์กับวัย บ้างอาจจะพึ่งหมอหรือศัลยกรรม แต่เราก็ไม่จำเป็นจะต้องเจ็บตัวในเมื่ออาหารที่เรารับประทานอยู่ทุกวันนี้ก็มีคอลลาเจนธรรมชาติแฝงอยู่ด้วย เลือกกินอาหารให้ถูกต้องความสวยผิวเด้งดึ๋งก็อยู่ไม่ไกลเกินเอื้อม เรามาเช็คกันเลยดีกว่าว่ามีอะไรกันบ้าง
- ถั่วเหลือง ทุกอย่างที่เป็นผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับถั่วเหลือง ไม่ว่าจะน้ำนมถั่วเหลือง เต้าหู้ หรือเทมเป้ นอกจากเป็นแหล่งโปรตีนชั้นดีแล้ว ในถั่วเหลืองยังมีสารต้านอนุมูลอิสระ ฮอร์โมนเอสโตรเจน (hormone estrogen) ซึ่งเป็นฮอร์โมนเกี่ยวกับเพศหญิง บำรุงผิวพรรณให้มีน้ำมีนวลและลดการเกิดสิวอีกด้วย
- กรดไขมันโอเมก้า เป็นไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน (Polyunsaturated Fat) จัดได้ว่าเป็นกรดไขมันจำเป็นที่ร่างกายควรได้รับ กรดไขมันนี้ช่วยปรับความสมดุลฮอร์โมน ชะลอความเสื่อมของเซลล์ต่าง ๆ ให้ผิวนุ่มชุ่มชื้น ร่างกายเราไม่สามารถผลิตสารโอเมก้าได้ด้วยตัวเอง ฉะนั้นควรรับประทานปริมาณที่ไม่มากจนเกินไป กรดไขมันเหล่านี้เราสามารถหาได้จากปลาแซลมอน ปลาเทร้าต์ ปลาทูน่า อะโวคาโด น้ำมันมะกอก และจำพวกถั่ว เช่น วอลนัต อัลมอนด์ เม็ดมะม่วงหิมะพานต์ เมล็ดทานตะวัน เป็นต้น
- ผักผลไม้สีแดง ไม่ได้สวยแต่แค่สี แต่นักวิจัยค้นพบว่าอุดมไปด้วยไลโคปีน (Lycopene) ซึ่งเจ้าสารนี้เป็นตัวสำคัญที่กระตุ้นร่างกายให้สร้างคอลลาเจนนั่นเอง นอกจากนี้การรับประทานผักผลไม้สีแดง 16 มิลลิกรัมต่อวันป้องกันผิวจากแสงแดดระดับลึกถึง DNA เรียกว่าเดินสวยท้าแดดกันไปเลย ผลไม้ที่ว่านี้ได้แก่ มะเขือเทศ แครอท บีตรูท พริกหยวกแดง ทับทิม องุ่นแดง และผลไม้ตระกูลเบอร์รั้งหลาย
- ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนมและเนื้อสัตว์ ได้แก่ ไก่ หมู เนื้อวัว ปลาและนม เนื่องจากอาหารเหล่านี้มีสาร โพลีน (Proline) และไลซีน (Lycine) มีกรดอะมิโนที่เป็นองค์ประกอบในการสร้างคอลลาเจน ตัวไลซีนชวยซ่อมแซ่มส่วนที่สึกหรอของร่างกาย โดยสารพวกนี้ร่างกายไม่สามารถสร้างเองได้ ต้องมาจากการรับประทานเท่านั้น
เป็นอย่างไรบ้างคะ เห็นได้ว่ามีอาหารที่หลากหลายที่สามารถรับคอลลาเจนได้จากธรรมชาติ โดยทีเราไม่ต้องเข้าคลินิคโดยไม่เจ็บตัว นอกจากนี้ใครที่ไม่มีเวลา ต้องการคววามรวดเร็วเราก็แนะนำคอลลาเจนในรูปแบบผง หรือชงกินก็สะดวกไม่น้อยแถมสวยได้เลยทันทีจากภายใน
Type ของคอลลาเจน แตกต่างกันอย่างไร
คอลลาเจนเป็นโปรตีนสานกันเป็นเส้นใยหลวมเปนส่วนประกอบราว 1 ส่วน 3 ของโปรตีนทั้งหมดในร่างกาย หรือร้อยละ 6 ของน้ำหนักตัว เป็นประกอบที่สำคัญอย่างยิ่งของกระดูกอ่อน หลอดเลือด กล้ามเนื้อและโครงสร้างผิวหนัง เป็นต้น ทำให้ประเภทและชนิดของคอลลาเจนนั้นมีหลากหลายมาก โดยจากอดีตจนถึงปัจจุบันนักวิทยาศาสตร์ค้นพบคอลลาเจนมากถึง 18 ชนิดเลยทีเดียว แต่คอลลาเจนที่ใช้เพื่อเป็นอาหารเสริมนั้นส่วนใหญ่จะพบได้ 3 ชนิดดังนี้
- คอลลาเจนประเภทที่ 1 (type I) พบเป็นส่วนมากในการสร้างกระดูก ผนังหลอดเลือด เอ็นยืดกล้ามเนื้อ เนื้อเยื่อ กระจกตาและผิวหนัง ซึ่งพบมากกว่า 90% ของร่างกาย ในไทป์นี้จะช่วยสมนแผลให้แผลหายไว มีความยืดหยุ่นสูงป้องกันการฉีกขาด ทำให้ผู้คนนิยมรับประทานชนิดมากที่สุด เพราะต้องการคงสภาพผิวสวย ไร้ริ้วรอยย้อนวัย
- คอลลาเจนประเภทที่ 2 (type II) พบมากในกระดูกอ่อน กระดูกสันหลัง หลอดลม หูและจมูก การรับประทานคอลลาเจนชนิดนี้จะกระตุ้นการเกิดของเซลล์จำนวนมากส่งไปยังกระดูกโดยตรง เพราะในคอลลาเจนไทป์ 2 มีโปรตีโอไกลแคน (Proteoglycan) และ กรดไฮยาลูโรนิค (Hyaluronic acid) ทำหน้าที่ให้ความแข็งแรงกับข้อต่อและรองรับน้ำหนักตัวในขณะที่ร่างกายมีความเคลื่อนไหว การศึกษาพบวาช่วยลดการอักเสบจากโรคข้ออักเสบ หรือผู้มีน้ำหนักตัวมาก หรือแม้แต่ในผู้สูงอายุว่าได้ผลดีมาก
- คอลลาเจนประเภทที่ 3 (type III) พบในผิวหนัง ผนังหลอดเลือด เนื้อเยื่อและกล้ามเนื้อในร่างกาย มักพบร่วมกับคอลลาเจนประเภทที่ 1 แต่ก็ยังถือว่าในปริมาณที่น้อยกว่าอยู่ดี และพบได้มากในผนังหลอดเลือดเสียส่วนใหญ่
ส่องงานวิจัยคอลลาเจน กินแล้วเห็นผลจริงหรือ?
คอลลาเจน กินแล้วเห็นผลจริงหรือ? มีงานวิจัยจาก University of Tuebingen ประเทศเยอรมนีได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับคอลลาเจนว่าสามารถรักษาอาการที่เกี่ยวกับโรคข้อเสื่อมได้หรือไม่ โดยได้นำอาสาสมัครที่มีภาวะข้อเสื่อมมาจำนวน 2,000 คน และได้ให้คอลลาเจนในปริมาณ 5,000 มิลลิกรัมติดต่อกันทุกวันเป็นระยะเวลา 3 เดือน และพวกเขาก็ได้พบว่าผู้ที่ได้รับคอลลาเจนนั้นมีอาการอักเสบและการเจ็บปวดจากการเคลื่อนไหวบริเวณเซลล์กระดูกอ่อนลดลง ทำให้เห็นชัดว่าคอลลาเจนช่วยบำรุงกระดูกได้ โดยมีส่วนช่วยลดอาการเจ็บปวดบริเวณกระดูกอ่อนนั่นเอง
นอกจากนี้ ยังมีอีกหนึ่งงานวิจัยจากสถาบันผิวหนังของประเทศญี่ปุ่นอีกด้วย โดยพวกเขาได้นำอาสาสมัครเป็นผู้หญิงวัย 35-55 ปี จำนวน 47 คน ให้ทดลองโดยการกินคอลลาเจนจำนวน 10,000 มิลลิกรัมต่อวันติดต่อกันทุกวันเป็นระยะเวลา 3 เดือน เมื่อครบกำหนดเวลาแล้วพวกเขาพบว่าผิวหนังของผู้ที่ได้รับการเติมเต็มด้วยอาหารเสริมคอลลาเจนบำรุงผิวใสมีความยืดหยุ่นมากขึ้นและมีริ้วรอยที่ลดเลือนลง อีกทั้งผิวยังดูมีความชุ่มชื้นเพิ่มมากขึ้นและแผลเป็นยังจางลงด้วย
เชื่อว่าหลายคนน่าจะรู้จักกับคอลลาเจนมากขึ้นแล้วว่าจริง ๆ แล้วมันก็คืออะไรและสามารถหาแหล่งคอลลาเจนได้จากที่ไหนบ้าง สำหรับใครที่อยากกินเป็นพวกอาหารเสริมคอลลาเจน แต่ไม่แน่ใจว่าจะเลือกกินคอลลาเจนยี่ห้อไหนดี ? สิ่งสำคัญอย่างแรกในการเลือกอาหารเสริมเลยก็คืออย่าลืมเลือกผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการยอมรับจาก อย. และกินในปริมาณที่เหมาะสมต่อร่างกาย นอกจากนี้อย่าลืมตรวจสอบส่วนประกอบของคอลลาเจนก่อนด้วยโดยเฉพาะผู้ที่แพ้อาหารทะเลว่าสามารถกินได้หรือไม่ เพราะผลิตภัณฑ์คอลลาเจนส่วนใหญ่เป็นสารสกัดที่ได้มาจากพืชและปลาทะเล บางคนอาจแพ้และอาจก่อให้เกิดอาการที่รุนแรงได้
- รู้ลึกชัดกับคอลลาเจน. https://www.rama.mahidol.ac.th/atrama/sites/default/files/public/pdf/column/@Rama5_E09.pdf
- คอลลาเจน คืออะไร? เลือกให้ถูกกับที่ร่างกายต้องการ. https://www.interpharma.co.th/articles/healthy-and-aging/type-of-collagen/
- กรดแอมิโนและโปรตีน: http://pws.npru.ac.th/arunrat/data/files/3.ch.%20protein%20and%20aa.pdf
- ‘คอลลาเจน’ อาหารผิวจากธรรมชาติ. https://mgronline.com/goodhealth/detail/9620000057618
- What Is Collagen, Types Of Collagen And Collagen Supplement Benefits. https://www.foodfaithfitness.com/what-is-collagen-types-of-collagen-and-collagen-supplement-benefits/
- WHAT IS COLLAGEN? TYPES, SOURCES, AND BENEFITS OF SUPPLEMENTATION. https://www.nuzest.com/blog/what-is-collagen-types-sources-and-benefits-of-supplementation/
